STEL JE VOOR… Je loopt op het station even langs de Starbucks om een zwarte koffie te halen. Als je aan de beurt bent, hoor je iemand zeggen: Een grote mokka frappuccino met extra slagroom graag!

Huh? Wie spreekt er nou voor haar beurt? Nou, dat is nou jouw impulsieve zelf.

Die stem die dat bestelt, is jouw stem en degene die voor een mokka frappuccino gaat, is je primitieve brein.

Waarschijnlijk ken je het wel:

Je hebt allemaal goede voornemens en allemaal ideeën over hoe je wilt zijn, en wat je wilt doen, maar soms lijkt het net alsof er twee verschillende versies van jou zijn.

De wijze versie in jou wil gezond eten, de impulsieve versie wil alleen maar snaaien en kiest voor een mokka frappuccino met extra slagroom.

Ondanks dat je weet wat goed voor je is, lukt het je niet om de juiste keuzes te maken.

Ik weet zeker dat jij ook weet hoe dat voelt, mooi mens.

Je weet dat het beter is om een salade te eten, en je bestelt opeens toch een hamburger.

Je voelt dat je impulsieve zelf het overneemt en je compleet de controle over jezelf kwijt raakt.

En dat is precies wat er gebeurt!!

➾ Op het moment dat je een snaaibui hebt, raak je de controle over jezelf écht kwijt.

Maar waarom verlies je dan de controle?

Dat is wat ik je in deze Eetbui Vrij Levensles ga vertellen.

LUISTER VIA: APPLE PODCASTS | SPOTIFY | AUDIBLE

Als je een snaaibui hebt, dan lijkt het net of je helemaal geen wilskracht hebt, toch?

Waarom is het toch zo lastig om nee te zeggen tegen iets lekkers?

Ik kan je beloven, je verliest niet de controle omdat je te weinig wilskracht hebt, maar het heeft wel met wilskracht te maken.

Ik denk dat we het er als SuikerJunkies allemaal over eens kunnen zijn dat wij echt een ongelooflijke toewijding hebben aan het doorbreken van ons vreet-dieetpatroon.

In blog 1 ‘Eetbuien stoppen – de grootste fout (die 99% van emotie-eters maakt)’,die je kunt lezen via www.ebvl.nl/blog1, vertel ik dat ik heb uitgerekend dat ik meer dan 4000 afslankpogingen heb gedaan in de afgelopen 20 jaar.

En ondanks dat het keer op keer niet lukte, probeerde ik het steeds weer opnieuw en gaf ik niet op.

En dat niet opgeven terwijl je keer op keer faalt, daar is heel veel wilskracht voor nodig, toch?

Dus wilskracht is iets waar wij als SuikerJunkies geen gebrek aan hebben.

Het is wel zo dat er bij ons iets gebeurt met onze wilskracht op het moment dat we gaan snaaien, waardoor we er geen toegang meer toe hebben, en compleet doorslaan.

En dat is iets wat je kunt veranderen.

Wat is wilskracht precies?

Iedere wilskracht uitdaging is uniek. Ga je voor pindarotsjes of ga je voor ijs? Hou jij van chocola of eet je liever drop? Wat voor jou een wilskracht uitdaging is, vindt een ander misschien een eitje.

Sommige mensen hebben een zwak voor chocola, maar geloof het of niet, er zijn ook mensen die geen chocola lusten. Iemand anders is misschien verslaafd aan drop, maar zelf hou ik daar niet zo van. Ik vind drop niet vies, maar het doet me helemaal niets.

Dus iedereen heeft een unieke wilskracht uitdaging, maar wilskracht gaat ook altijd over hetzelfde, namelijk over het maken van de moeilijkere keuze.

Op het moment dat jij wilskracht nodig hebt, dan heb je dat nodig omdat er eigenlijk twee opties zijn:

– Een optie die je moeite kost, maar waarvan je weet dat het uiteindelijk goed voor je is.

– En een optie die makkelijk is, onmiddellijke bevrediging geeft, maar die misschien op de lange termijn niet goed voor je is.

Dus wanneer heb je wilskracht nodig?

Je hebt wilskracht nodig als je twee tegenstrijdige drijfveren of verlangens hebt, en je moet kíezen tussen die twee drijfveren.

Daarom gebruiken we de volgende definitie van wilskracht.

Wilskracht is: de innerlijke kracht die je helpt de moeilijke keuze te maken tussen wat jou directe bevrediging geeft en wat goed voor je is.

Als je niet bekend bent met de psychologie van wilskracht, dan is de kans heel groot dat jouw impulsieve zelf veel vaker haar zin krijgt dan jouw wijze zelf.

Gelukkig is het heel makkelijk om daar verandering in te brengen.

Als je weet hoe je brein werkt en je begrijpt hoe je jouw impulsen kunt beïnvloeden, dan ben je in staat om je wilskracht te versterken, zodat je niet langer de slaaf bent van je verlangens.

Ik geef toe: mijn interesse in wilskracht en zelfregulatie is ontstaan door mijn totale gebrek aan doorzettingsvermogen en zelfcontrole.

Ik heb ADHD, en voor mij is het niet altijd even makkelijk geweest om mijn impulsen te beheersen.

Eten was niet mijn enige probleem: ik leefde als een ongeleid projectiel en vond het lastig om mijn gedrag te sturen.

Natuurlijk was ik een cookie monster met een ongeëvenaarde bodemdrift.

Hoe sommige mensen in staat waren “er maar 1 te nemen” wist ik niet, want 1 was voor mij 1 pak. Of dat nou 1 pak M&M’s, 1 pak ijs, 1 pak koekjes of 1 pak Pringles was, stoppen was voor mij onmogelijk mits het pak leeg was.

Maar niet alleen met het bedwingen van mijn lusten werd mijn zelfregulatie uitgedaagd, ook het doen van dingen waar ik geen zin in had, vond ik niet makkelijk.

Tijdens mijn studie vond ik het uitermate lastig om te studeren (of zelfs naar de universiteit te gaan). Mij huis was een onopgeruimd zootje en mijn administratie deed ik nooit.

Pas toen ik psychologie ging studeren, begreep ik dat wilskracht niet iets is waarmee je geboren wordt, maar iets is dat je kunt aanleren.

Vanaf dat moment besloot ik me te verdiepen in de psychologie van wilskracht en motivatie en ben ik mijn eigen wilskracht gaan trainen.

Nu leer ik de psychologie van wilskracht ook aan anderen.

“Wanneer heb je wilskracht nodig?” is een vraag die ik aan studenten stel in mijn psychologie lessen.

“Wilskracht heb je nodig om de verleiding te weerstaan van iets wat je graag wilt.” is 1 van de antwoorden die ik vaak krijg.

“Ik zie brownies liggen bij de ingang van de supermarkt, en ik heb daar onwijs zin in, en ik heb wilskracht nodig om ”NEE” te zeggen tegen die verleiding.”

En inderdaad, “NEE” zeggen tegen iets wat je graag wilt vereist wilskracht of nog specifieker: ‘Ik wil NIET-kracht’. De kracht waarmee je kunt zeggen: “Ik ga het NIET doen.”

Maar er is nog een vorm van wilskracht; de wilskracht die je nodig hebt om “JA” te zeggen tegen dingen waar je geen zin in hebt. De ‘Ik wil WEL-kracht’.

Stel je voor dat jij bijvoorbeeld voor jezelf besluit om morgen vroeg te gaan sporten, maar je wordt moe wakker en hebt geen zin, dan heb je dus ‘ik wil WEL-kracht’ nodig.

Er zijn dus twee specifieke soorten wilskracht, die allebei in een ander gedeelte van je brein zitten.

Het kan dus heel goed zijn dat jij merkt dat je wel veel ‘Ik wil WEL-kracht’ hebt.

Dat je in staat bent om consequent te sporten, zelfs als je het druk hebt en moe bent. En dat je een tekort aan ‘Ik wil NIET-kracht’ hebt, omdat het je niet lukt om de verleiding van iets lekkers te weerstaan.

Het kan ook zijn dat het precies andersom is.

Maar welke vorm van wilskracht jij ook nodig hebt om je eetbuien te overwinnen, wilskracht gaat altijd over het maken van moeilijke keuzes.

Dus als we samen je wilskracht gaan trainen, dan is het interessant dat je voor jezelf gaat onderzoeken: welke keuze is voor mij moeilijker? Waar schiet mijn wilskracht tekort?

Is het voor jou moeilijk om het wel te doen? Dan heb je ‘Ik wil WEL-kracht’ nodig.

Is het voor jou moeilijker om het niet te doen? Dan heb je ‘Ik wil NIET-kracht’ nodig.

Soms is het verschil tussen die twee subtiel.

Stel je voor dat je besluit om goed voor jezelf te zorgen en meer groente te eten, en je ziet in de kantine van je werk dat ze vandaag pizza’s hebben….

Is het dan moeilijker voor jou om ‘NEE’ te zeggen tegen een pizza, of is het dan moeilijker voor jou om ‘JA’ te zeggen tegen een salade.

Dat is het verschil tussen ‘Ik wil NIET-kracht’ en “Ik wil WEL-kracht’.

Waar zit wilskracht in je brein?

We worden allemaal met wilskracht geboren, maar sommigen van ons ontwikkelen hun wilskracht beter dan anderen. Wat blijkt, mensen die beter in staat zijn zichzelf te reguleren zijn gelukkiger, gezonder, hebben betere relaties, beter academisch succes en betere carrières.

Laten we dus eens onderzoeken waar wilskracht in het brein zit.

In podcast 8, ‘Het Eetbui Brein’, die je kunt luisteren via www.ebvl.nl/podcast8 vertel ik dat ons brein uit 3 delen bestaat: de neocortex, het limbische systeem en de hersenstam.

De neocortex is het jongste gedeelte van ons brein en verantwoordelijk voor alle hogere menselijke functies.

Nadenken, begrijpen, analyseren, plannen, problemen oplossen, zelfregulatie, sociale vaardigheden, doelgericht denken en rationaliseren, zijn onder andere vaardigheden van dit gedeelte van ons brein.

Het limbische systeem en de hersenstam hebben belang bij directe bevrediging. Als iets goed voelt, dan willen het limbische systeem en de hersenstam daar meteen meer van.

Trek, honger, nog eentje dan…

Dat zijn allemaal gedachten die vanuit dit meer primitieve deel van het brein komen.

Waar zit wilskracht in ons brein

Waarschijnlijk kun jij nu al wel raden dat wilskracht zich in de prefrontale cortex bevindt, eigenlijk precies bij je voorhoofd.

Maar zoals ik net al heb uitgelegd, zijn er 2 vormen van wilskracht: ik wil WEL-kracht en ik wil NIET-kracht. Deze twee vormen van wilskracht bevinden zich allebei op een andere plek.

Je ‘Ik wil WEL-kracht’ bevindt zich aan de linkerkant van je prefrontale cortex, het meer analytische deel van je brein.

En je ‘Ik wil NIET-kracht’ bevindt zich aan de rechterkant van je prefrontale cortex, het meer creatieve deel van je brein.

Het is dus mogelijk dat je veel beter bent in ‘ik wil WEL-kracht’, (sporten als je moe bent, etc.), dan in ‘ik wil NIET-kracht’ (iets lekkers afslaan), of andersom, omdat deze gedeeltes van ons brein zich apart ontwikkelen.

In principe heeft iedereen toegang tot beide vormen van wilskracht, maar jij en ik hebben regelmatig ervaren dat er momenten zijn dat het net lijkt alsof je helemaal geen controle hebt over de keuzes die je maakt, toch?

Waarom is dat?

Wat gebeurt er in je brein op het moment dat je tegen jezelf zegt: “Fuck it, vandaag mag het, want ik heb al zo ongelooflijk mijn best gedaan. Eentje moet toch kunnen? Bovendien heeft zij speciaal voor mij een glutenvrije taart gemaakt, dus ik moet die wel opeten. Anders is het zo sneu voor haar.”

Wat gebeurt er waardoor die wijze stem in jou op dat moment stil is, en jouw impulsieve versie je ervan overtuigd om toch weer helemaal los te gaan?

Mooi mens, voor het keer op keer falen van jouw wilskracht mag jij de evolutie de schuld geven. Want in de evolutie is ons brein niet zozeer veranderd, maar gegroeid.

Het is je prefrontale cortex die voor wilskracht zorgt en het maken van de wijze keuze doe je dus met je prefrontale cortex.

Het limbische systeem en de hersenstam willen vanuit hun primitieve instinctieve drive onmiddellijke bevrediging, en dat is dus waar je impulsieve innerlijke coockiemonster vandaan komt.

Het is ons primitieve instinct (dat ons in het verleden ongelooflijk goed heeft gediend, en ervoor heeft gezorgd dat we konden overleven), dat ons nu nog steeds zo sterk beïnvloedt en problemen veroorzaakt.

Laten we als voorbeeld eens kijken naar onze drang om op zoek te gaan naar alles wat zoet en vettig is, en daar ook altijd maar meer van te willen.

In een ver verleden was deze drang erg belangrijk voor ons overleven, maar tegenwoordig zorgt de drang om steeds, maar meer te willen eten ervoor dat we doorslaan en eetbuien krijgen.

Kunnen we dat primitieve deel dan niet gewoon uitschakelen?

Nee, want die primitieve drive is ook heel nuttig. Ook als mens hebben we dat oerbrein nog nodig om te functioneren in de maatschappij.

Dat primitieve brein zorgt er bijvoorbeeld voor dat je sociale regels volgt, aardig bent naar anderen (ook als je moe bent), en geen ruzie zoekt met je collega, als zij zegt dat je bent aangekomen.

Als een collega aan jouw vraagt: “Je vindt het toch niet vervelend dat ik je zei dat je bent aangekomen hè?”, dan kan het zijn dat je zegt: “Nou, ik vond het niet erg leuk dat je dat zei.” terwijl je denkt ~ Ellendeling! Ik hoop dat je aambeien krijgt en je haar uitvalt en dat je wordt ontslagen! ~

Je zegt niet wat je denkt (als het goed is), omdat je primitieve brein bang is om uit de groep gezet te worden.

Het limbische systeem zorgt ook voor angst voor schaarste. Dat je denkt ~ Wow, die schoenen zijn echt supergaaf, maar ik vind €450,- te duur. ~

Je hebt dat gedeelte van je brein dus echt nodig, en eigenlijk is je primitieve brein ook niet het probleem.

Je hebt tenslotte een prefrontale cortex die in staat is om je primitieve brein onder controle te houden, toch? Of toch niet?

Helaas weten jij en ik allebei:

Er zijn heel veel momenten waarop dat gewoon misgaat.

En het kan zijn dat je het idee hebt gekregen dat je er niets aan kunt doen dat je zo bent, je hebt tenslotte al alles geprobeerd om je eetbuien onder controle te krijgen, toch? Maar bij jou werkt dat gewoon niet.

En misschien denk je daardoor ~ Zo ben ik nu eenmaal ~

Maar dat klopt niet….

Op dit moment zijn je limbisch systeem en je hersenstam misschien sterker dan je prefrontale cortex, maar dat komt niet doordat jij zo bent, dat komt doordat je zo bent geworden.

Jij hebt je brein getraind om zo te zijn.

Je brein is namelijk als een spier, hoe vaker je iets doet, hoe beter je daarin wordt.

1. Snoep je altijd in de auto naar huis van je werk?
2. Dan word je beter in snoepen in de auto.

Het kan zijn dat je voordat je naar huis rijdt nog denkt: ~ Deze keer ga ik niet snoepen. ~

Maar zodra je wegrijdt, wordt het hele patroon van…

1. Ik verdien toch iets lekkers, want ik heb zo hard gewerkt.
2. En ik wil me goed voelen, want ik sta straks 1,5 uur in de file en dat is zo saai.
3. En ik ben heel zielig, dus ik mag nu echt even bij het benzinestation een gevulde koek en suikerwafels gaan halen en…

…. weer geactiveerd.

Dat was hoe het altijd bij mij ging, als ik terug naar huis reed van mijn werk.

En hoe vaker je dat doet, hoe beter je daarin wordt, hoe sterker op dat moment je limbische systeem je gaat aansturen om dat te doen.

Snaai je altijd voor de T.V.?

Precies hetzelfde verhaal. Dan word je beter in snaaien voor de T.V.

Doe je elke dag aan wiskunde. Dan word je beter in wiskunde.

Besluit je elke dag om yoga te doen? Dan word je beter in besluiten om yoga te doen.

Ons brein is plastisch. Dat betekent dat ons brein van structuur kan veranderen.

Letterlijk.

Door middel van MRI scans kunnen ze zien dat het brein van structuur verandert, en dat de delen van je brein die je meer gebruikt verdikken, alsof je daar spierballen kweekt.

En ons brein verandert van structuur, om zo goed mogelijk te kunnen accommoderen aan de taken die er van ons brein worden gevraagd.

Ja, dat betekent dat er in sommige delen van ons brein meer neurologische verbindingen ontstaan, waardoor de grijze massa daar dichter wordt.

Doe je gedrag minder vaak, dan verdwijnen de neurologische verbinding die daarbij horen, waardoor de grijze massa daar dunner wordt.

Dus als er een ongelofelijke dikke grijze massa is in dat deel van jou dat continu iets lekkers wilt, dan wordt het steeds makkelijk om iets lekkers te nemen, waardoor dat gedeelte van het brein nog sterker wordt.

En dat gedeelte dat verantwoordelijk is voor je ‘NEE’ zeggen tegen iets lekkers – je ‘Ik wil NIET kracht’ – wordt steeds dunner.

Maar mooi mens, het mooie is, omdat het brein plastisch is, kunnen we daar ook wat aan doen!

Wat je daaraan kunt doen, dat is waar de 1e week van de Miracle Mindset over gaat.

Ik ga je exact uitleggen:

➾ Wanneer je wilskracht faalt en waarom dat gebeurt.

➾ Welke triggers ervoor zorgen dat je prefrontale cortex wordt uitgezet en je primitieve brein de controle overneemt.

➾ Wat de belangrijkste voorwaarde is voor het veranderen van je brein.

➾ Hoe 1 enkele oefening ervoor kan zorgen dat je zowel je ‘Ik wil WEL’ als je ‘Ik wil NIET’ kracht versterkt.

Mooi mens, ik zeg altijd: “Kennis is een belangrijke stap in het creëren van een Eetbui Vrij Leven”, en het Miracle Mindset programma laat zien hoe waar dat is.

Nadat Ellen het programma had gevolgd, schreef ze me:

“Ik heb het gevoel dat ik een psychologie opleiding heb gedaan. Ik snap nu eindelijk wat er in mijn brein gebeurt, en als ik weer een keer snaai, dan weet ik nu waarom dat is.

Dit zorgt ervoor dat ik zo veel milder naar mezelf toe ben geworden, én dat ik het gevoel heb dat ik nu bewust kies om te snoepen, in plaats van dat ik doorsla.“

Mooi mens, wat ik voor jou wens is dat jij ook meer begrip kunt krijgen voor je eigen gedrag, en dat je de neurologische paden in je brein kunt gaan trainen zodat je wilskracht versterkt.

Ik zie je in de volgende sessie.