De chemie van Eetbuien – Serotonine in je brein

Serotonine: De chemie van geluk

Dopamine wordt vaak het gelukshormoon genoemd. Je weet nu hoe bedrieglijk het geluk is waar dopamine voor zorgt. Je echt gelukkig voelen, daar heb je serotonine voor nodig.

Serotonine zorgt er namelijk voor dat je plezier ervaart en je gelukkig voelt over jezelf. Als je serotonineniveau optimaal is, dan voel je je enthousiast, heb je zelfvertrouwen en ben je in staat jezelf te reguleren en je impulsen te beheersen en ben je emotioneel stabiel.

Serotonine speelt een ontzettend belangrijke rol in het goed functioneren van je prefrontale cortex.

Misschien ken je de functies van de prefrontale cortex wel uit podcast 8 ‘Het Eetbui Brein’

De prefrontale cortex zorgt o.a. voor:

• • impulsbeheersing
  • wilskracht,
  • zelfregulatie,

Daarnaast zorgt serotonine ook voor:  

• • emotionele stabiliteit,
  • zelfvertrouwen,
  • zelfcontrole
  • een gezonde slaap

Allemaal waanzinnige redenen om te zorgen dat je voldoende serotonine in je brien hebt, toch?

Als het bovenstaande je nog niet heeft overtuigd van het belang van serotonine, dan geeft het volgende je, denk ik, wel een zetje in de goede richting:

Een tekort aan serotonine zorgt voor:

• • stress,
  • depressie
  • laag zelfbeeld
  • cravings naar koolhydraat-en suikerrijk eten!!!

Ja, je leest het goed. Een gebrek aan serotonine zorgt voor het cravings naar koolhydraten en suikers!

Waarom crave je naar suiker als je serotonine laag is?

Waarschijnlijk ken je ‘m wel, de middagdip rond 16 uur. De meeste mensen hebben er last van en voor veel emotie-eters is dit het moment dat de vreetmodus aangaat. Hoe kan het dat we vaak ’s ochtends zo goed beginnen, om aan het eind van de dag volledig door te slaan? Dit heeft te maken met je serotoninebalans.

Zoals je weet is serotonine de neurotransmitter die voor zelfcontrole zorgt. Als je serotonineniveau optimaal is, dan voel je zelfvertrouwen en zelfbeheersing en is je wilskracht sky high. Daarnaast zorgt serotonine ervoor dat je bewustzijn verhoogd is, waardoor je onmiddellijk door hebt als je dopamine je een duwtje in de verkeerde richting probeert te geven. 

Helaas is de voorraad serotonine die we hebben niet oneindig. Elke keer dat je een dopamine-impuls met succes onderdrukt, wordt het moeilijker om volgende impulsen te negeren. Als je dat de hele dag lang doet, dan raakt je serotonine op. Het is als het ware alsof je continu vuurtjes aan het blussen bent maar je hebt maar een beperkte hoeveelheid water. Op een gegeven moment is het water op en vat je vlam.

Dat is het moment dat opeens alle remmen losgaan, en er niets over blijft van de rustige, intelligente, gemotiveerde, liefdevolle vrouw die je een uur daarvoor nog wel was.

En dan… dan beginnen de cravings. Misschien beginnen je cravings met eerst een dropje hier, dan een koekje daar, tot je volledig doorslaat en uiteindelijk besluit: ik mag een eetbui!

Suiker helpt je serotonine verhogen

Als je serotonineniveau daalt, ga je onmiddellijk op zoek naar suikers. En dat is helemaal de bedoeling, omdat suiker ervoor kan zorgen dat je serotonineniveau weer verbetert. Serotonine wordt namelijk, net als alle andere neurotransmitters, gemaakt van een aminozuur (een eiwit). Er zijn 20 aminozuren die ons lichaam gebruikt. Het aminozuur waar serotonine van wordt gemaakt heet tryptofaan.

Tryptofaan is een aminozuur dat je haalt uit de proteïnen (eiwitten) die je eet. Maar ondanks dat bijvoorbeeld kip of kwark ervoor zorgt dat je tryptofaan binnenkrijgt, betekent dit nog niet dat die tryptofaan ook in je brein terecht komt om er serotonine van te maken.

Zoals je misschien nog weet van je biologielessen, bestaat er een bloed-hersenbarrière die als een poortwachter voorkomt dat schadelijke stoffen in het brein terecht kunnen komen. Het is deze bloed-hersenbarrière die het lastig maakt voor tryptofaan om in het brein te komen. Tryptofaan heeft namelijk grote aminozuren-broers die ook in het brein terecht proberen te komen en die het kleine Tryptofaantje aan de kant duwen.

Gelukkig kan suiker het Tryptofaantje een handje helpen. Als je suiker eet, gaat, zoals je weet, je bloedsuikerspiegel omhoog. Dit zorgt ervoor dat er insuline vrijkomt. En dat is de redding van Tryptofaantje. De insuline zorgt er namelijk voor dat alle grote aminozuren-broers worden verzameld om je spieren te herstellen. Tryptofaan blijft dan ‘alleen’ over waardoor Tryptofaantje eindelijk de kans kan grijpen om door de poort heen te glippen.

Suikers zorgen er dus voor dat het aminozuur tryptofaan in het brein kan komen, waardoor je weer nieuwe serotonine kunt aanmaken en de wereld weer aan kunt.

Het gevaar voor mensen met suikerverslaving

Het idee is dus, dat iets lekkers je prima kan helpen als je een serotoninedipje hebt, en bij veel mensen werkt dit ook zo. Als je bloed vol zit met tryptofaan kunnen een paar koekjes je direct helpen om je serotonineniveau omhoog te brengen. Er zijn zelfs wetenschappers die aanraden om chocola te eten als je een dipje hebt. Het klinkt bijna te mooi om waar te zijn, toch? En dat is het niet. Voor gezonde mensen werkt het echt zo.

Maar… dit werkt niet als je last hebt van suikerverslaving.

Dan gebeurt er namelijk het volgende: Je serotonine is laag en je brein weet: ik heb tryptofaan nodig. Je craved naar suiker, zodat er meer tryptofaan in je brein kan worden opgenomen. Het probleem is echter dat je serotonine nodig hebt voor je impulsbeheersing.
Als je dus suikersensitief bent en je gaat suiker eten op het moment dat je serotonine laag is, heb je echt een probleem en gaan alle remmen los. Misschien heb je dat wel eens ervaren 😉.

Je snapt nu dus wel dat het echt cruciaal is om je serotoninebalans optimaal te houden.